Bestelwagen ombouwen: Hoe begin je eraan

Dus jij denkt erover om een bestelwagen om te bouwen tot camper? Hoe begin je eraan? In dit artikel leg ik je uit hoe je het volgens ons het beste aanpakt en delen we onze ervaring zodat je niet voor verrassingen komt te staan en je investering rendeert.

Bepaal je budget

Vooraleer je naar het voertuig van je dromen begint te zoeken: bepaal je budget. Als je al een idee hebt wat voor bestelwagen of camper je zoekt kan je al eens zoeken op tweedehandssites om een idee te krijgen van de kostprijs van het voertuig zelf. Vervolgens kan je ook al eens zoeken naar bepaalde toestellen die je zeker wilt om daar de prijzen van te kennen. Vergeet ook niet dat bouwmaterialen zoals hout en isolatie ook niet goedkoop zijn. Het kan interessant zijn om verschillende winkels te vergelijken zodat je op voorhand weet waar je moet zijn voor welke producten. Reken voor een ombouw op minstens € 5000. Het is niet ongewoon om een ombouw te doen die meer dan € 20000 kost.

Als we kijken naar bestelwagens, reken dan op € 5000 – 20000 voor je tweedehandsbus. Je kan natuurlijk ook een nieuwe kopen, maar dat gaat je natuurlijk duurder uitkomen. In de goedkoopste categorie moet je rekenen op slijtage, roest, een oud voertuig of bepaalde mankement. Je kan daar geluk of ongeluk mee hebben…

Dit zijn natuurlijk breed genomen marges, maar geeft je al een indicatie over hoeveel centjes je opzij moet zetten voor je droombus.

Ken de wetgeving rond het ombouwen van een bestelwagen

De wetgeving in België rond het ombouwen van een bestelwagen tot camper kan complex en soms onduidelijk zijn. Het is belangrijk om niet zomaar online advies te zoeken, want je zult een breed scala aan antwoorden vinden die mogelijk niet accuraat zijn. Zeker in Facebookgroepen gaan de antwoorden steevast alle kanten uit. Er is altijd wel iemand die ‘al jaren zonder problemen door de keuring geraakt’. Een goed startpunt is de site van Vlaanderen. Het is wel zo: als je een voertuig hebt met een bouwjaar voor 2009 en een Belgisch gelijkvormigheidsattest, mag je meer zelf doen, zoals het plaatsen van ramen en dakluiken, wat interessant kan zijn. Maar voor nauwkeurige informatie is het raadzaam om advies in te winnen bij een erkende COP of bij een keuringsstation. Voor veel aanpassingen heb je certificaten nodig.

Lichte vracht of camper?

Overweeg ook of je het voertuig als lichte vrachtwagen laat staan of dat je het gaat homologeren naar camper. Je mag in België namelijk een camperinrichting maken in de laadruimte, net zoals dat een schrijnwerker kasten en rekken mag installeren in zijn werkbus om zijn materiaal te organiseren. Dit kan interessant zijn als je geen zin hebt in administratieve rompslomp of een eigen zaak hebt en een lichte vrachtwagen in je boekhouding kan opnemen. Maar hier begint de verwarring dan al.

Scheidingswand

Eén van de meest populaire onderwerpen voor discussie is het verwijderen van de scheidingswand: op de site van Vlaanderen lijkt het alsof het tussenschot tussen cabine en passagiers niet weg mag, maar volgens de site van FOD Financiën mag het dan weer wel. Sommigen voorzien een uitneembare wand om in het voertuig te plaatsen tijdens de jaarlijkse keuring, da’s dan weer een typische Belgische oplossing. Vooralsnog lijken er weinig problemen bij de keuring bij het weghalen van de wand. De vuistregel is dat het voor de keuring in orde is wanneer er een wand van minstens 30-40 cm is of een volledige rij stoelen, dus als er geen doorgang is van de bestuurderscabine naar de leefruimte.

Draaistoelen

Je kan perfect draaistoelen plaatsen én een lichte vracht blijven, indien gewenst. Deze stoelen moeten wel gehomologeerd worden. Wens je lichte vracht te blijven dan moet je wel aan de voorwaarden hierboven blijven voldoen. In de praktijk wordt wel vaker een tijdelijke wand geplaatst om zo aan de homologatie te geraken. Het homologeren van draaistoelen vereist wél een 2e fase keuring, dus als het niet perse nodig is om lichte vracht te blijven én je kan goedkeuring krijgen van de constructeur, is het misschien een beter idee om je voertuig ineens als camper te laten homologeren.

Andere aanpassingen

Andere aanpassingen waar je je best voor informeert zijn dakluiken en doorvoeren voor kabels, stopcontacten en ventilatieroosters: Vaak mag je die zonder meer zelf plaatsen, maar in bepaalde gevallen heb je een certificaat nodig van een technische dienst, bijvoorbeeld TDLF, ESTL of Vinçotte. Veel hangt af van het bouwjaar van de wagen.

Verzekering en LEZ

Voor de verzekering kan het wel interessant zijn om je voertuig te homologeren naar camper omdat dan de hele inboedel ook mee verzekerd kan worden. Ook als je veel aanpassingen gaat doen die certificaten of homologatie vereisen kan het interessant zijn om ineens de hele boel in een keer als één dossier te behandelen.

Een ander argument dat ik al een paar keer gelezen heb, is dat campers vrijgesteld zijn van Lage-emissiezones. Maar daar vind ik op de site van de LEZ Antwerpen niets van terug.

Zoals je merkt geef ik op deze pagina nergens een overzicht van wat mag en niet mag in tegenstelling tot andere Belgische campercollega’s. Dat is omdat informatie heel snel achterhaald is in ons belgenlandje. Dus doe jezelf een plezier, stop met Googlen en contacteer een ombouwer, een keuringstation of een technische dienst. Met de volgende partijen hebben wij contact gehad voor onze ombouw en een positieve ervaring gehad:

• Friane (werkt wel liefst op afspraak voor informatie)
• TDLF
• SolidVans
• Keuringstation Stekene

Uiteindelijk zijn wij verliefd geworden op een voertuig uit 2007, dankzij de keuring in Stekene wisten we dat we zelf dakluiken mochten plaatsen zonder meer. Via TDLF en Friane vernamen we dan weer wat we moeten doen als we draaistoelen zouden willen. We danken ook Friane om ons in 2020 uitgebreid te informeren, in volle Corona-tijd.

Welk soort voertuig ga je zoeken

Bestelwagen

Bij het kiezen van het juiste voertuig heb je verschillende opties, zoals een standaard bestelwagen, een bestaande camper, een overland truck of een bus. Elk type voertuig heeft zijn eigen voor- en nadelen, afhankelijk van je behoeften en voorkeuren. De meeste ombouwers beginnen van een bestelwagen. Populaire keuzes zijn het Ducato platform, Renault Master/Nissan, VW Crafter/MAN TGE en de Mercedes Sprinter.

Het Ducato-platform, ondertussen van autogigant Stellantis, levert het chassis voor Fiat Ducato, Citroën Jumper, Peugeot Boxer. En ondertussen ook voor de Opel Movano en nu heeft zelfs Toyota een elektrische variant op dit chassis.

Elk model en bouwjaar heeft zijn voor- en nadelen. Het is dus moeilijk om hier te zeggen welk merk of model je best koopt.

Bus

Bussen zijn vaak blikvangers op sociale media. Vergeet niet dat je hier een speciaal rijbewijs voor nodig hebt. Ze zijn ook logger en minder wendbaar dan een bestelwagen. Het grote voordeel is dat je een zee aan ruimte hebt binnenin. Wil je langere tijd op bepaalde plekken blijven staan en wil je niet elk bergpasje of kleine straatje inrijden? Dan is een bus misschien wel iets voor jou. Vergeet niet dat een bus wel veel meer verbruikt dan een bestelwagen, verschiet niet van 30L/100km! Ook qua homologatie is er weinig informatie te vinden over het ombouwen van een passagiersbus. We kunnen wel begrijpen dat een bus echt een vervanging voor een huis kan zijn.

Andere voertuigen

Ambulances, overlandtrucks, verhuiswagens, een bakwagen met een caravan op, lijkwagens… Je kunt het zo gek niet bedenken of ergens is er wel iemand die er een camper van gemaakt heeft. Hou er wel rekening mee dat je ook hier goed op voorhand je moet informeren over wat kan en niet kan binnen de wetgeving.

Planning grondplan

Het is verstandig om een gedetailleerd grondplan uit te werken. Dit kun je eenvoudig doen in je woonkamer met schilderstape op je vloer om een gevoel te krijgen van de beschikbare ruimte. Bepaal je prioriteiten, want het bouwen van een camper is altijd een compromis als het gaat om ruimte.

Voor- en nadelen van verschillende hoogtes en lengtes

Overweeg de voor- en nadelen van verschillende afmetingen. Een grotere lengte biedt bijvoorbeeld meer binnenruimte, maar je verliest aan beweeglijkheid en mogelijk pas je niet in standaard parkeerplaatsen. Hogere modellen kunnen te maken krijgen met hoogtebeperkingen en hoger brandstofverbruik.

Gewicht

Voor bestelwagens die met een rijbewijs B mogen worden bestuurd, geldt een maximale toelaatbare massa van 3,5 ton. Deze gewichtslimiet op het rijbewijs zal naar verwachting verhoogd worden naar 4,2 ton, met name door de opkomst van elektrische voertuigen.

Het is dus belangrijk om tijdens je bouw het gewicht in het oog te houden en proberen werken met lichte materialen. Een lege bestelwagens weegt al snel 2 ton, dus een granieten werkblad in de keuken of tegels zetten in de douche is misschien geen goed idee.

Verzekering

Informeer vooraf bij je verzekeringsmakelaar over de mogelijkheden voor het verzekeren van je project. Dit zorgt ervoor dat je het voertuig snel kunt inschrijven bij aankoop. Hou er rekening mee dat je in bepaalde gevallen een oudere lichte vracht enkel BA (Burgelijke Aansprakelijkheid) kan verzekeren.

Onderhoud

Je nieuwe oude bolide moet ook op onderhoud. Afhankelijk van het merk kan hier een verschillende prijskaartje aan hangen. Vooral Mercedes staat bekend om zijn duurdere wisselstukken.

Word je eigen mechanicien

Overweeg om zelf enkele basisvaardigheden in auto-onderhoud aan te leren. Dit kan je op lange termijn tijd en geld besparen. Ik ben bijvoorbeeld begonnen met mijn eigen onderhoud te doen. Zo leer je ook het één en ander onder de motorkap en kan je bij pech zelf al wat uitzoeken. Uiteraard is dat niet voor iedereen weggelegd, maar het kan wel interessant zijn en vooral heel veel voldoening geven.

Door deze stappen te volgen en je goed voor te bereiden, kun je de basis leggen voor een succesvolle en plezierige camperombouw. Ben je klaar om je spaarvarkentje te kraken en een busje te kopen? Lees dan zeker deze post. Succes met je project!